Nhà vườn trồng sầu riêng ở xã Xuân Hòa (huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng) đã tìm tòi nghiên cứu, cải tiến và ứng dụng thành công hệ thống phun, tưới đa năng.
Hệ thống “3 trong 1” này có chức năng phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), phân bón lá trên tán lá cây sầu riêng; tưới nước cho cây và cung cấp dinh dưỡng cho cây đối với một số loại phân có thể hòa tan trong nước.
Hệ thống phun, tưới đa năng gồm: Bộ điều khiển trung tâm, hệ thống phun, tưới.
Bộ điều khiển trung tâm gồm: Máy bơm chuyên dụng, công suất 2 kw; hệ thống tăng áp, bộ phận lọc; bồn 1.000 lít để pha dung dịch phân bón hoặc thuốc BVTV
 |
Hệ thống phun, tưới gồm: Val, co và đường ống PVC (ø 60, ø 34, ø 27), dây phun PE (ø 8 đối với phun sương và ø 10 để tưới phun mưa); béc phun sương, béc phun phun mưa
 |
Tùy theo tán cây mà bố trí 1 – 2 béc phun sương/cây; 2 – 5 béc phun phun mưa/gốc.
Theo ông Đoàn Út Xuân, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Hưng Lợi, để hệ thống tưới vận hành hiệu quả cần lưu ý khi thiết kế, vận hành: (1) Béc phun sương (phun thuốc BVTV) cần bố trí cao hơn ngọn cây khoảng 1 mét, béc phải đặt thẳng đứng để phun được diện tích lớn nhất; (2) Hệ thống đường ống nên có độ nghiêng để khi ngừng vận hành thì dung dịch phân bón hoặc thuốc BVTV được trả hết về bồn chứa; (3) Phun thuốc BVTV hoặc phân bón vào lúc chiều mát, lặng gió.
Cũng theo ông Xuân, tổng chi phí đầu tư cho hệ thống phun, tưới đa năng dao động từ 40 – 50 triệu đồng/ha tùy khả năng đầu tư của chủ vườn.
Trong khi đó, ông Đoàn Văn Năm, nhà vườn chuyên canh sầu riêng trong HTX Hưng Lợi, chia sẻ: “Có hệ thống phun, tưới đa năng nhà vườn rất khỏe; chủ động, kịp thời trong phun thuốc, tưới nước, không còn lệ thuộc vào việc thuê nhân công nữa!”.
Phân tích về hiệu quả của hệ thống này, ông Năm cho biết giảm chi phí thuốc BVTV được hơn 500.000 đ/ha/lần phun (tương đương 20%); giảm chi phí thuê lao động 700.000 đ/ha/lần phun; mỗi lần phun thuốc bằng hệ thống này chỉ mất 7-10 phút là phun xong cho 1 ha; người vận hành không phải tiếp xúc với thuốc. Đặc biệt, có thể chỉ định phun cho từng liếp, thậm chí chỉ phun một hoặc vài cây thông qua đóng mở các val trên hệ thống.
Nói về lợi ích của việc tưới phun mưa qua hệ thống phun, tưới đa năng ông Đoàn Út Xuân phân tích cụ thể như sau: (1) Tiết kiệm công tưới, tiết kiệm nước; (2) Cung cấp lượng nước phù hợp cho cây nhờ có thể điều chỉnh số lượng và vị trí béc phun; (3) Hạn chế phát tán bệnh thối gốc, chảy mủ; (4) Giảm chi phí bón phân (lượng phân và công lao động); (5) Hạn chế hiện tượng rửa trôi phân bón hoặc dinh dưỡng trên lớp đất mặt, không phá vỡ kết cấu đất nên hạn chế tình trạng đóng váng mặt đất so với tưới phun truyền thống.
Hệ thống phun, tưới đa năng giúp chủ động trong việc phòng trừ dịch hại, kịp thời và hiệu quả trong tưới nước cho cây nên các vườn sầu riêng áp dụng công nghệ phun, tưới đều xanh tốt, năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao so với phun tưới thủ công theo tập quán thông thường.
Hiện nay, nhiều nhà vườn trồng sầu riêng, xoài… trong huyện đang đến tham quan, tìm hiểu để ứng dụng hệ thống phun, tưới đa năng vào sản xuất.
Lê Mai (Nguồn NNVN)